Osoba niepełnosprawna u notariusza (2)

W drugiej części informujemy jak wizyta u notariusza odbywa się gdy do czynności notarialnych przystępuje osoba, która nie może stawić się w kancelarii notarialnej osobiście, jest ubezwłasnowolniona oraz jak może podpisać akt osoba bez kończyn górnych.

W przypadku gdy ktoś nie może stawić się w kancelarii notarialnej, wtedy notariusz może dokonać czynności wyjazdowej, ale musi to być podyktowane ważnymi przyczynami. Szczególne okoliczności występują np. w przypadku złego stanu zdrowia klienta. Notariusze niejednokrotnie są proszeni przez klientów o wyjazd np. do szpitala w celu sporządzenia testamentu.

Osoba ubezwłasnowolniona może być stroną czynności notarialnych. W imieniu osoby ubezwłasnowolnionej całkowicie musi działać jej opiekun. Powinien on przedłożyć notariuszowi przede wszystkim prawomocne postanowienie sądu rejonowego, z wydziału rodzinnego i nieletnich o ustanowieniu opiekuna nad osobą ubezwłasnowolnioną całkowicie.

Dodatkowo konieczne jest okazanie zaświadczenia, że dana osoba została ustanowiona opiekunem i złożyła przyrzeczenie o objęciu w opiekę. Opiekun powinien posiadać zgodę sądu na dokonanie w imieniu osoby całkowicie ubezwłasnowolnionej czynności prawnych, czyli np. w przypadku umowy sprzedaży czy darowizny.

W imieniu osoby ubezwłasnowolnionej częściowo do czynności notarialnych musi stanąć kurator. Powinien posiadać te same dokumenty co opiekun czyli: prawomocne postanowienie o ustanowieniu kuratora, zaświadczenie, że dana osoba została ustanowiona kuratorem dla osoby ubezwłasnowolnionej częściowo, zezwolenie sądu na dokonanie określonej czynności prawnej. Należy również mieć ze sobą prawomocne postanowienie sądu o ubezwłasnowolnieniu częściowym lub całkowitym do okazania notariuszowi.

W praktyce zazwyczaj osoby ubezwłasnowolnione całkowicie lub częściowo nie są obecne przy czynnościach notarialnych, bo np. nie ma z nimi kontaktu, stąd instytucja powołania opiekuna bądź kuratora i obligatoryjny obowiązek uzyskania zgody sądu, który wcześniej zbada czy dana czynność będzie zasadna i bezpieczna dla osoby ubezwłasnowolnionej.

Zgodnie z prawem o notariacie, jeżeli osoba biorąca udział w czynnościach nie umie lub nie może pisać, powinna na dokumencie złożyć tuszowy odcisk palca; obok tego odcisku zaś inna osoba wpisze imię i nazwisko osoby nieumiejącej lub niemogącej pisać, umieszczając swój podpis. Jeżeli osoba nie może złożyć odcisku palca ręki np. z uwagi na brak kończyn górnych dopuszczony jest odcisk palca dużego nogi, zaś notariusz czyni wzmiankę o takim sposobie złożenia odcisku.

Na koniec informacja, że nie ma żadnego przepisu prawnego, z którego wynikałoby, że osoba z niepełnosprawnością jest zwolniona z opłat notarialnych. Natomiast w prawie o notariacie jest wskazane, że jeżeli strona czynności notarialnej nie jest w stanie bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny ponieść żądanego przez notariusza wynagrodzenia, może wystąpić z wnioskiem do sądu rejonowego właściwego ze względu na jej miejsce zamieszkania o zwolnienie w całości lub w części od ponoszenia tego wynagrodzenia.

Mamy nadzieję, że tych kilka wskazówek pomoże osobie niepełnosprawnej oraz opiekunowi czy przewodnikowi lepiej przygotować się do wizyty w kancelarii notarialnej. Podczas umawiania wizyty nie zapomnijmy poinformować, że jesteśmy osobą niepełnosprawną podając rodzaj dysfunkcji.

AK, mat. pras.

• Czytaj również: Osoba niepełnosprawna u notariusza (2)