Zwalczyć korupcję, potem oszczędzać

Od „podejrzanych” wyborów komunalnych w Czeskim Cieszynie minęło już kilkanaście tygodni, jednak ich echa jeszcze nie ucichły. Niedawno w Parlamencie Republiki Czeskiej doszło do złożenia petycji w sprawie zmiany prawa wyborczego, do której podpisy zbierano głównie nad Olzą oraz w Krupce. Z kolei w tym tygodniu Czeski Cieszyn odwiedzili przedstawiciele czeskiego oddziału Transparency International, organizacji, która zajmowała się monitorowaniem wyborczej powtórki w mieście i której zdaniem również za drugim razem dochodziło do korumpowania wyborców (czego niestety TIC nie była w stanie udowodnić przed sądem).

W środę przedstawiciele Transparency International spotkali się w kawiarni Noiva z mieszkańcami Czeskiego Cieszyna, natomiast dzień później zawitali do Gimnazjum Polskiego, by podyskutować z uczniami drugich klas i seminarzystami Podstaw Nauk Społecznych z klas trzecich. Z zaproszenia na pogawędkę skorzystali także uczniowie jednej klasy czeskiego gimnazjum.

Spotkanie poświęcone było korupcji. – Kiedy chcesz załatwić coś w urzędzie i w związku z tym podejmujesz wszelkie niezbędne czynności, które powinny zagwarantować ci wypełnienie twojego żądania, a urzędnik odmawia jego wykonania wymagając od ciebie czegoś więcej, jest to jeden z przykładów działań korupcyjnych – wyjaśniał młodzieży zebranej w gimnazjalnej sali gimnastycznej Stanislav Beránek, kierownik projektów TIC.

Nie zabrakło odniesień do obecnej sytuacji politycznej, zarówno ogólnokrajowej, jak i lokalnej. – Mechanizmy, które uruchomione zostały przez niektóre podmioty polityczne w trakcie wyborów komunalnych, nie mają nic wspólnego z demokracją. Demokracja powinna być konkursem myśli, nie pieniędzy – tłumaczył Vladan Brož, kierownik poradni prawnej TIC. – Korupcja jest problemem o niebanalnym znaczeniu, za który wszyscy płacimy, przecież pieniądze państwa są naszymi pieniędzmi – mówił Beránek. I podał przykład: – Według naszych ostrożnych szacunków korupcja pochłania od 60 do 90 mld koron rocznie, co daje ok. 10 proc. sumy przeznaczonej na przetargi państwowe. Dla porównania, oszczędności wynikające z obniżenia stawki na urlopy macierzyńskie wyniosą ok. 1 mld koron. Dlatego wszelkie działania oszczędnościowe państwa powinny być wprowadzane dopiero po wyeliminowaniu korupcji.

Prelegenci odpowiadali także na pytania ze strony uczniów. Jedno z nich dotyczyło stosunku obywateli RC do korupcji oraz możliwych sposobów walki z tym niepożądanym zjawiskiem. – W wyborach parlamentarnych zwyciężyły partie, które zapowiadały walkę z korupcją, co może być dowodem na to, iż obywatele mają jej już dosyć. Niestety, ostatnie wydarzenia mogą ich tylko utwierdzać w przekonaniu, że musi być, jak jest – odpowiedział Stanislav Beránek. – Jeżeli udaje ci się kogoś skorumpować, automatycznie jesteś wciągany w pewną machinę. Gdy bowiem próbujesz walczyć z osobą, której wręczyłeś pieniądze, ona może zacząć cię szantażować. Na tej właśnie zasadzie funkcjonuje dzisiejsza polityka, w której każdy na każdego ma jakiegoś haka – objaśniał Brož. – Nie spodziewałbym się więc skutecznej walki z korupcją z inicjatywy polityków. Jest to raczej zadanie dla nas wszystkich. Musimy obserwować to, co dzieje się wokół nas, kontrolować urzędników, polityków i reagować na wszelkie nieprawidłowości – dodał.

Głos Ludu - Gazeta Polaków w Republice Czeskiej